استفاده از دستگاه پخ زن ورق برای پخ زنی فلزاتی مانند آهن، فولاد و استیل به کار می‌رود. در ابتدا باید بدانیم پخ زن ورق چیست تا بدانیم چه استفاده‌هایی از آن می‌شود. در این مقاله در ابتدا به صورت مختصر درباره این دستگاه و انواع آن توضیح داده سپس نحوه کار چند مدل پخ زن را به صورت کامل بیان می کنیم. تا انتهای این مقاله از سایت بازرگانی مهندسی رادیران همراه ما باشید تا با راهنمای کار با این دستگاه بیشتر آشنا شوید.

پخ چیست؟

دستگاه پخ زن برای آماده‌سازی فلزات قبل از عملیات جوشکاری بر روی لوله‌ها و ورق ها جهت صاف کردن سطوح دندانه دار و نا‌صاف استفاده می‌شود. همچنین استفاده از دستگاه پخ زن ورق برای سطوحی که می‌خواهید ظاهری زیبا داشته باشد به کار می‌رود. پخ زن ورق لبه‌های تیز و برنده را از بین برده و سطحی صاف و یک دست به جا می‌گذارد. پخ زن با زاویه دادن به لبه‌ها با کمک تیغه هایی از جنس الماس این کار را به آسانی انجام می‌دهد.

عوامل موثر در خرید پخ زن

در زمان خرید پخ زن باید به چند مورد توجه داشته باشید در ادامه این موارد را با هم می‌بینیم.

• عرض پخ زنی
• قطر فلز
• زاویه پخ زنی
• ابعاد دستگاه پخ
• جنس فلز

در چه صنایعی از دستگاه پخ زن استفاده می‌شود؟

استفاده از دستگاه پخ زن ورق برای صاف کردن و آماده سازی ورقه‌های فلزی و لوله‌ها قبل از جوشکاری، به منظور بهتر شدن فرآیند جوشکاری لب به لب کاربرد دارد. از این دستگاه در صنعت سوله سازی، ساخت سازه‌های فلزی، اسکلت‌های ساختمانی، صنایع پل سازی و کشتی سازی استفاده می‌شود. پخ زنی با این دستگاه به روش سرد انجام می‌شود.

عمل پخ زدن معمولا بی صدا بوده و تنها کافی است ورق را به دستگاه قفل کنید تا دستگاه اتوماتیک بدون نیاز به نیروی اپراتور عملیات را انجام دهد. اگر دستگاه دستی باشد به نیروی اپراتور نیز نیاز است.

برای آشنایی با ابزار پخ زن و کاربرد آن کلیک کنید.

انواع دستگاه پخ زن

انواع مختلفی پخ زن ورق وجود دارد که در ادامه برخی از آنها را با هم بررسی می‌کنیم.

پخ زن پایه دار

از این دستگاه برای ورقه‌های یا قطر کم تا متوسط استفاده می‌شود. تنها کافی است ورق را روی دستگاه ثابت کنید. به صورت دستی و با حرکت دادن بر روی ریل‌های راهنمای پایه، عملیات را آغاز کنید. تیغه‌های الماس تنگستن کار برش را انجام می‌دهند.

پخ زن برقی سیار

از این دستگاه به صورت سیار برای ورق‌های فلزی که می‌خواهید زیبا و شکیل شود استفاده می‌کنند. اما ورق‌ها باید کوچک باشند. با این دستگاه سطح داخلی و خارجی را می‌توانید پخ زنی کنید.

پخ زن پنوماتیک سیار

از این دستگاه در مکان‌هایی که پریز برق وجود ندارد می‌توانید استفاده کنید. استفاده از دستگاه پخ زن ورق پنوماتیک شبیه به پخ زن‌های برقی است. از مزیت‌های مهم این دستگاه می‌توان به سبکی و کاربرد آسان آن اشاره کرد.

کونیک کردن چیست؟

به عملیات پخ زدن در جوشکاری کونیک کردن می‌گویند. برای آنکه عملیات جوشکاری تمیز و صاف در‌بیاید معمولا لبه‌های لوله‌ها را پخ می‌زنند. باید این کار با دقت انجام شده و طرح و زاویه پخ به درستی انتخاب شود تا کیفیت جوشکاری بالا رود.

زوایای مختلف پخ زنی

در استفاده از دستگاه پخ زن ورق باید به زاویه‌ای که مورد نیاز است دقت کنید. در شیار که بین دو ورق به وجود آمده جوشکاری به شکل شیاری انجام می‌شود. این شیار به شکل‌های زیر انجام می‌شود.

• نیم جناقی
• جناقی V شکل
• نیم جناقی لبه گرد
• لاله‌ای U شکل
• لبه اریب
• نیم لاله‌ای J شکل
• جناقی لبه گرد

انتخاب زاویه مناسب پخ زنی

با توجه به جوش شیاری، زاویه پخ زنی مشخص می‌شود. انتخاب زاویه مناسب جوشکاری مقاومت جوش را بالا می‌برد تا به آسانی شکسته نشود. پخ زن ورق با توجه به مهارت و تجربه اپراتور مشخص می‌شود. اینکه چه زاویه‌ای برای ورقه‌های ضخیم نیاز است و چه مدل جوشکاری باید انجام شود به تجربه و مهارت اپراتور بستگی دارد. به طور مثال اگر قطر ورق 1 سانتیمتر باشد باید جوشکاری به شکل لب به لب و جناقی باشد.

پخ زنی در انواع اتصالات

در ادامه برخی از انواع پخ زنی را با هم بررسی می‌کنیم.

استفاده از دستگاه پخ زن ورق در اتصالات T شکل

در اتصالات تی شکل دو ورقه به صورت عمودی روی هم قرار می‌گیرند. جوشکاری روی پاشنه و محل قرار گیری ورقه‌ها روی هم انجام می‌شود. برای آنکه عملیات اتصال ورقه‌ها به درستی انجام شود یک سمت و یا هر دو سمت از پخ زن ورق استفاده می‌کنند. اینکه کدام سمت پخ زده شود بستگی به ضخامت و روش جوشکاری دارد که توسط اپراتور باید تشخیص داده شود.

پخ زن لب به لب

هر چه ورقه‌هایی که برای جوشکاری آماده می‌کنیم ضخیم تر باشند باید از پخ زنی به شکل V و U استفاده کنیم. معمولا پخ زن ورق در این حالت دو طرفه انجام می‌شود.

اتصال نبشی

در این مدل اتصال به دلیل جوشکاری به شکل زاویه دار، می‌توانید ورق‌ها را پخ نزنید و ساده جوشکاری کنید.

چرا استفاده از دستگاه پخ زن ورق مهم است؟

دلایل زیادی برای پخ زدن ورق وجود دارد. از پخ لبه‌های ورق فلزی برای آماده سازی جوش استفاده می‌شود. اگر قرار است دو قطعه کار به هم جوش داده شوند، آماده سازی لبه ضروری است. استفاده از دستگاه پخ زن ورق تضمین می‌کند که اتصال هر دو قطعه کار به بهترین شکل انجام شده است. همچنین کیفیت جوش بالا رفته و در محل جوش زنگ زدگی اتفاق نمی افتد.

دستگاه پخ زن با چه نیرویی کار می‌کند؟

استفاده از دستگاه پخ زن ورق به سه طریق امکان پذیر است. دستگاه‌ها به صورت برقی، پنوماتیکی و هیدرولیکی هستند. با توجه به مکانی که در آن می‌خواهید عملیات را انجام دهید دستگاه را انتخاب می‌کنید.

تفاوت پخ زن ورق دستی و پنوماتیک

دستگاه پخ زن ورق به دو صورت دستی و اتوماتیک تولید می‌شود. در پخ زن‌های دستی با کمک نیروی اپراتور، دستگاه عملیات را انجام می‌دهد. این مدل ورقه‌هایی تمیز با لبه‌هایی صاف بدست می‌دهد. زیرا فشار دست کیفیت را کنترل می‌کند. از پخ زن دستی برای فلزات نازک استفاده می‌شود.

در نوع اتوماتیک هیچ نیازی به نیروی اپراتور نداریم. با ثابت کردن و قفل کردن قطعه، تمام کار را دستگاه انجام می‌دهد. از این پخ زن برای ورقه‌هایی که بیشتر از 12 میلیمتر قطر دارند استفاده می‌کنند.

پخ زن ثابت و پرتابل چه تفاوتی دارند؟

پخ زن‌های ثابت به دلیل بزرگی و وزن زیادی که دارند معمولا در کارخانه‌ها و کارگاه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند. این مدل قابلیت جا به جایی ندارند و در انتهای خطوط تولید گذاشته می‌شوند.

پخ زن‌های پرتابل یا قابل حمل به دلیل حجم کم و وزن سبک برای کارهای سیار و در پروژه‌های ساختمانی می‌توانید به همراه خود برده و از آن استفاده کنید.

نکات فنی استفاده از دستگاه پخ زن ورق

استفاده از دستگاه پخ زن ورق جهت اتصال دو قطعه یا ورق به بهترین شکل ممکن ضرورت دارد. با استفاده از انواع متنوع این دستگاه می‌توان قسمت‌های تیز و لبه‌های برنده دو قطعه را صاف کرد. این دستگاه با تغییر زاویه لبه‌های اتصال دو قطعه به یکدیگر، لبه‌های تیز ورق‌های فلزی را گرد می‌کند. جهت استفاده از هر کدام از این دستگاه‌ها لازم است تا با نکات فنی کار با آنها آشنایی کافی را داشته باشید.

         . نکات فنی استفاده از پخ زن انکو مدل RAPID UZ 15

پخ زن مدل UZ 15 RAPID انکو ساخت کشور جمهوری چک است که در مقایسه با دیگر پخ زن‌های هم رده خود در بازار قدرت منحصر به فردی دارد. از این دستگاه برای پخ زنی ورق‌های آهن، فولاد، برنج، مس و آلومینیوم استفاده می‌شود. این دستگاه قابلیت پخ زنی ورق‌هایی با ضخامت 40-6 میلی متر را دارد. زاویه پخ زنی این مدل بین 15 تا 50 درجه و عرض پخ، 15 میلی متر تعریف شده است. با استفاده از دستگاه پخ زن ورق مدل UZ 15 RAPID می‌توان آن را به ورق‌ها یا قطعات کار قلاب کرد. در این حالت می‌توان ضمن فیکس کردن دستگاه بر روی قطعه کار، عملیات پخ زنی را در حالت افقی یا عمودی انجام داد. در حالتی که دستگاه با واگن برقی مورد استفاده قرار می‌گیرد، امکان وارونه کردن دستگاه جهت کج کردن قسمت پایین صفحه یا ورق فلز وجود دارد.

جهت استفاده از دستگاه پخ زن ورق مدلUZ 15 RAPID، می‌توان آن را به راحتی روی کالسکه ( نگهدارنده) نصب و استفاده کرد. در این حالت، قابلیت چرخیدن دستگاه برای مصارف زیر ورق و ایجاد پخ‌های دوطرفه نیز وجود دارد. این ویژگی نیاز به چرخاندن و جابجایی ورق‌های سنگین را حذف می‌کند. طراحی دستگاه به گونه‌ای است که حتی بدون نیاز به ابزاری خاص، در عرض چند ثانیه می‌توان آن را سر هم یا جدا کرد. برای تنظیم ارتفاع حین کار با دستگاه می‌توان از دسته بالابر طراحی شده استفاده کرد. این مدل هم به صورت ایستگاهی و هم به صورت پرتابل قابلیت استفاده دارد.

         . نکات فنی استفاده از پخ زن انکو مدل UZ 18 HARDWORKER

مدل UZ 18 HARDWORKER یکی از بهترین پخ زن‌های دو طرفه  ( X،K) ورق بدون نیاز به جابه جایی قطعه کار و با ویژگی پیشروی خودکار است. این دستگاه جهت پخ زنی فولاد، برنج، مس و آلومینیوم با ضخامت 6 میلی متر، طول 150 میلیمتر و عرض 70 میلیمتر قابل استفاده است. قابلیت پخ زنی ورق‌هایی به ضخامت 40-6 میلی متر را دارد. جهت استفاده از دستگاه پخ زن ورق مدل UZ 18 می‌توان زاویه پخ را بین 50-15 درجه تنظیم کرد. برای پخ زنی ورق‌ها یا قطعات کار بزرگ، این دستگاه نیاز به نگهدارنده ندارد. اما برای سهولت استفاده از دستگاه می‌توان آن را به نگهدارنده متصل کرد.

          . نکات فنی استفاده از پخ زن انکو مدل UZ 12 ULTRALIGHT

استفاده از دستگاه پخ زن ورق مدل UZ 12 برای ورق‌های مس، آلومینیوم، استاینلس استیل، برنج و فولادهای عمومی مناسب است. برای استفاده از این دستگاه قطعه کار باید دارای عرض 65 میلی متر، طول 60 میلی متر و ضخامت 3 میلی متر باشد. زاویه پخ زنی به صورت 30، 45، 22.5 و 50 درجه تعریف شده است. امکان تغییر زاویه پخ در دستگاه با تعویض کیت وجود دارد. سرعت پیشروی یا پخ زنی در این مدل، 1.8 متر بر دقیقه است. پیشروی کار به صورت اتوماتیک و با صدای بسیار پایین است. در این دستگاه نیز می‌توان پخ زنی دو طرفه بدون نیاز به جا به جایی قطعه کار را انجام داد.

سطح ورق یا قطعه کار قبل از قرار گرفتن در زیر دستگاه باید کاملاً صاف و بدون هر گونه اتصال یا جوشی باشد. با استفاده از نوار مندرج مربوط به زاویه پخ  زنی، زاویه مورد نظر جهت کار را می‌توان تنظیم کرد. پهنای پخ نیز با استفاده از نوار مندرج مربوط به آن باید تنظیم شود. در ادامه، با تراز کردن دستگاه به صورت افقی روی قطعه کار و روشن کردن آن، عملیات پخ زنی روی قطعه با سرعت ذکر شده انجام می‌شود.

        . نکات فنی استفاده از پخ زن انکو مدل UZ 30 EXPRESS

پخ زن مدل UZ 30، دستگاهی مناسب برای پخ زنی آلیاژهای آلومینیوم، انواع فولاد کربن دار، فلزات غیر آهنی، فلزات سخت و تمام مواد قابل برش است. این دستگاه به روش میلینگ یا براده برداری عملیات پخ زنی را انجام می‌دهد. در این دستگاه می‌توان بدون نیاز به نگهدارنده عملیات پخ زنی را پیش برد. جهت استفاده از دستگاه پخ زن ورق مدل UZ 30 ضخامت قطعات جهت عملیات، 1000-2 میلی متر تعریف شده است. بیشترین عرض پخ در این مدل 30 میلی متر و زاویه پخ بین 60-30 درجه است. در این مدل در هر دقیقه بین 3.5-0.6 متر از قطعه کار پخ زنی می‌شود.

میزان پیشروی دستگاه روی قطعه باید به صورت یکنواخت حفظ شود. بعد از روشن کردن دستگاه و تنظیم زاویه و عرض پخ، عملیات پخ زنی ورق به صورت اتوماتیک بر روی آن انجام می‌شود. در صورت آسیب دیدن صفحه الماسه دستگاه و عدم انجام براده برداری، تعویض این قطعه باید در حالت خاموش بودن دستگاه انجام شود. در این ارتباط باید از لوازم جانبی مخصوص خود دستگاه استفاده کرد.

        . نکات فنی استفاده از پخ زن انکو مدل UZ 29 SPEEDER

پخ زن انکو مدل SPEEDER  UZ 29 جهت پخ زنی ورق‌های فولاد معمولی، فولاد ضد زنگ، برنج، آلومینیوم، برنج و مس با ضخامت 60-6 میلیمتر استفاده می‌شود. عرض پخ زنی دستگاه 29-0 میلیمتر و زاویه پخ زنی 30، 22.5، 45 و 50 درجه است. به موازات حرکت دستگاه در امتداد ورق فولاد ماشینکاری شده، فرایند پخ زنی با سرعت حدود 2 متر در دقیقه انجام می‌دهد. البته در این دستگاه قابلیت انجام این فرایند برای حجم کم و زیاد کار به صورت ثابت نیز وجود دارد. با استفاده از دستگاه پخ زن ورق مدل UZ 29 به دلیل تجهیز دستگاه به سیستم درایو فوق العاده قوی، آلودگی صوتی حین کار ایجاد نمی‌شود. این دستگاه قابلیت مکانیسم چرخشی دستی 3D دارد و به صورت افقی و وارونه قابل استفاده است.

غلتک راهنمای دستگاه جهت سنگ زنی ورق باید با واشر و مهره در موقعیت سوراخ مرتبط با آن تثبیت شود. با قرار دادن دستگاه روی قطعه کار و روشن کردن آن، دستگاه به موازات پیشروی روی ورق عملیات پخ زنی را با سرعت 2 متر بر دقیقه انجام می‌دهد. صفحه الماسه دستگاه ضمن پیشروی آن باعث براده برداری و صاف شدن قطعه کار می‌شود.

         . نکات فنی استفاده از پخ زن BDS مدل EKF 300.3

با استفاده از دستگاه پخ زن ورق مدل EKF 300، با سرعت 6000 دور در دقیقه  اجزای فلزی ساخته شده از فولاد، فلزات غیر آهنی، برنج و فولاد ضد زنگ برش زده می‌شود. زاویه پخ زنی این دستگاه 30 درجه و عرض پخ زنی 50-0 میلیمتر است. این مدل 3 قطعه درجه کاربید به شکل مثلثی شکل دارد که می‌تواند از سه طرف مورد استفاده قرار گیرد. مدل EKF 300 جهت پخ زنی لبه‌های دارای زائده و پلیسه برش و لبه‌های بیرونی پروفیل کارایی بسیار مناسبی دارد.

قبل از انجام کار با دستگاه لازم است تا سطح قطعه کار به طور کامل صاف شود، به طوریکه هیچ نوع سرباره، اتصال یا جوشی در آن وجود نداشته باشد. با تنظیم پهنای پخ و زاویه با استفاده از پیچ تنظیم دستگاه و تثبیت قطعه کار به صورت افقی، عملیات پخ زنی انجام می‌شود. ضمن حرکت دستگاه بر روی ورق یا قطعه کار، عملیات براده برداری در خلاف جهت حرکت دستگاه انجام می‌شود.

         · نکات فنی استفاده از پخ زن BDS مدل EKF 545

استفاده از دستگاه پخ زن ورق مدل EKF 545 عملکردی با کیفیت بالا و امکان اتصال جوش برتر را فراهم می‌کند. این پخ زن دستی توسط تک اپراتور به راحتی قابل کنترل است. راهنماهای غلتکی صاف طراحی شده در این مدل امکان کنترل آسان دستگاه جهت عملکرد مداوم آن را فراهم می‌آورد. این مدل قابلیت پخ زنی با زاویه 45 درجه و با عرض 12-0 درجه را دارد. فرز برش آن، ZFR 545 است و با سرعت ( دور موتور) 3350-1850 دور بر دقیقه در قطعه کار پیشروی می‌کند.

جهت استفاده از دستگاه پخ زن ورق مدل EKF 545، نیروی محرکه توسط اپراتور تأمین می‌شود. این فرایند دستی کاملاً قابل کنترل است. در طی عملیات پخ زنی قطعه، کیفیت پخ توسط راهنمای خود دستگاه کنترل می‌شود. پس از روشن کردن دستگاه توسط اپراتور و تنظیم دور موتور آن، دستگاه روی لبه قطعه کار حرکت می‌کند. دستگاه به موازات پیشروی روی قطعه کار، به صورت براده برداری لبه تیز قطعه را پخ زنی و صاف می‌کند.

نکات ایمنی در زمان استفاده از دستگاه پخ زن ورق

دستگاه پخ زن باید به صورت افقی و محکم بر روی میز یا زمین قرار بگیرد. فلز مورد نظر باید روی دستگاه محکم شود. اگر لبه‌های ورق دارای ناصافی باشند قبل از شروع به کار حتما با روش سنگ زنی ناصافی‌ها را از بین برده و سپس اقدام به پخ زنی کنید.

جمع بندی

استفاده از دستگاه پخ زن ورق با توجه به نوع و کاربرد آن متفاوت است. اگر قصد خرید این دستگاه را دارید می‌توانید با شماره‌های موجود در سایت رادیران تماس گرفته و از مشاوران حرفه‌ای ما راهنمایی‌های لازم را دریافت نمایید.

تمام ابزارآلات صنعتی و خانگی مانند انواع دریل مگنت و دستگاه پخ زن با کیفیت و کارایی بالا را می‌توانید از سایت تخصصی فروش ابزارآلات صنعتی و خانگی رادیران تهیه نمایید. منتظر شما هستیم.